NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE PROBLEMY

Złość i agresja

Złość jest ważną emocją, a kiedy się boimy, może sprawić, że czujemy się mniej bezbronni i jesteśmy w stanie przetrwać sytuację. Ważne jest to, jak wyraża się złość i reaguje na nią. Najczęściej złość staje się problemem, kiedy jest ignorowana lub nie jest wyrażana we właściwy sposób. Jeśli złość dziecka jest ignorowana, może się ona kumulować w środku, co może prowadzić do wyrażania jej w postaci destrukcyjnych zachowań lub kierowania frustracji przeciwko sobie.

CO WARTO PRZEMYŚLEĆ

Dzieci odczuwają złość z tych samych powodów, co dorośli. Możliwe, że aktualnie coś dziecko denerwuje i reaguje na to, ale może też być tak, że w przeszłości zostało źle potraktowane i nadal odczuwa z tego powodu złość, przez co nosi w sobie wiele "skumulowanej" złości.

Proszę rozważyć poniższe kwestie: 

• Czy dziecko jest dręczone? 

• Czy dziecko nie radzi sobie w szkole? 

• Czy dziecko nie potrafi wyrazić siebie słowami? 

• Czy w domu są jakieś problemy (np. bardzo surowi rodzice, konflikty rodzicielskie)?

• Czy dziecko przeżyło stratę lub żałobę?

POMYŚL O SOBIE

Każdy wie, co to znaczy czuć złość lub doświadczać czyjejś złości. Te doświadczenia wpływają na naszą reakcję na gniew dziecka lub nastolatka (np. jeśli doświadczyliśmy, że gniew przerodził się w przemoc, możemy reagować z lękiem lub obroną).

Świadomość własnego nastawienia do gniewu jest bardzo ważna w reagowaniu na niego, dzięki czemu nie przyjmujemy negatywnych założeń i nie pogarszamy sytuacji.

PRZYCZYNY AGRESJI

Agresywnego reagowania można się nauczyć od kogoś, kto nam to pokazał. 

• Reakcje agresywne są prymitywne i często stosowane z braku innych strategii.

• Zachowania agresywne są często odzwierciedleniem uczuć, które trudno wyrazić w inny sposób.

• Agresja jest dość stabilną cechą; kiedy już stanie się utrwalonym sposobem radzenia sobie, rzadko z czasem ustępuje.

Co możesz zrobić jako rodzic/opiekun?

KIEDY DZIECKO ODCZUWA ZŁOŚĆ

Postaraj się zachować spokój.

• Zachowaj się asertywnie, ale staraj się pokazać, jak radzić sobie z uczuciami gniewu, nie okazując przy tym agresji.

• Spróbuj wyjaśnić sytuację (wyklucz złość wynikającą z nieporozumienia lub poczucia bycia ignorowanym).

• Rozładuj sytuację, oferując niewielkie możliwości wyboru; spróbuj dać dziecku odrobinę kontroli.

• Przenieś się w ustronne miejsce, ale weź pod uwagę ryzyko przebywania sam na sam z rozzłoszczoną osobą.

• Należy konsekwentnie stosować kary i konsekwencje - należy to traktować jako doświadczenie edukacyjne. 

• Postaraj się jasno określić, jakiego zachowania oczekujesz od dziecka. 

• Należy zawsze mieć możliwość skorzystania z drugiej szansy. 

• Ważne jest, aby zapewnić jak najwięcej okazji do wysłuchania i rozpoznania gniewu.

KIEDY DZIECKO SIĘ USPOKOI

Wyjaśnij, że złość jest normalnym zjawiskiem i nie jest złą emocją. Spróbuj pomóc dziecko lepiej ją zrozumieć. 

• Wyjaśnij proces powstawania gniewu i jego wpływ na nasze ciało i emocje. 

• Spróbuj określić, co wywołuje u dziecka złość i poszukaj alternatywnych sposobów radzenia sobie z nią. 

• Spróbuj ograniczyć zewnętrzne czynniki stresujące (np. dręczenie). 

• Zachęcaj dziecko do wyrażania złości w odpowiedni sposób i doceniaj próby jej opanowania. 

• Naucz dziecko, jak z szacunkiem zachować się w sytuacji, gdy nie zgadza się z czyimś zachowaniem lub opinią. 

• Zachęcaj dziecko do zauważenia sytuacji, w których dobrze poradziło sobie ze złością lub wyraziło ją skutecznie i ze spokojem. 

• Naucz dziecko innych sposobów zmniejszania napięcia (np. ćwiczenia i relaksacja). 

Kiedy należy rozważyć zwrócenie się o pomoc do specjalisty

NALEŻY ROZWAŻYĆ SZUKANIE POMOCY:

Kiedy złość występuje razem z innymi niepokojącymi zachowaniami lub problemami natury psychicznej (np. samookaleczenia). 

• Jeśli występuje wzorzec powtarzającego się, uporczywego i nadmiernego zachowania antyspołecznego, agresywnego lub buntowniczego, który utrzymuje się pomimo interwencji. 

• Jeśli próby pomocy ujawniły problemy, z którymi nie potrafisz sobie poradzić. 

• Jeśli zachowanie odbiega od poziomu rozwoju dziecka, przyjętych norm zachowania w grupie rówieśniczej i uwarunkowań kulturowych (np. wybuchy złości u dziecka w wieku poniżej 5 lat nie są uznawane za coś nietypowego).

Dalsze wsparcie, porady i samopomoc

Young Minds udziela bezpłatnych, rzeczowych i praktycznych informacji na temat wielu problemów związanych ze zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży. Udostępnia informacje o uczuciach i objawach, stanach chorobowych i dbaniu o siebie. Zawiera również szczegółowe informacje na temat samookaleczenia i tego, co należy zrobić w przypadku samookaleczenia.
Strona

Minded jest bezpłatnym materiałem edukacyjnym na temat zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży przeznaczonym dla dorosłych, ale może być również bardzo przydatny dla nastolatków. Porusza wiele tematów.
Strona

Relate udziela konkretnych porad dotyczących różnych rodzajów zmartwień i problemów, adresowanych do młodych osób.
Strona